Będąc rekruterem musisz zdawać sobie sprawę z tego, w jaki sposób oceniasz innych, w jaki sposób twój mózg dokonuje ocen oraz jakie bodźce z otoczenia do ciebie dochodzą.

W tym artykule poruszam tylko dwa błędy, które uważam, że są ważne, ponieważ jako rekruterzy często jesteśmy zbyt pewni swoich decyzji. W tym zawodzie potrzebna jest pokora i ogromna motywacja do poznawania mechanizmów, które pokazują jak my, jako ludzie, osądzamy innych oraz na podstawie czego podejmujemy decyzje.

Odpowiedz na pytanie:

Czy jesteś bardziej racjonalny niż inni i potrafisz obiektywnie podejmować decyzje?

Większość osób pewnie powie, że w ocenie jest racjonalnym i obiektywnym. Mamy przeświadczenie, że jesteśmy na pewno bardziej obiektywni od innych. Część rekruterów uważa, że ma ogromną wiedzę na temat ludzkich zachowań.

Ślepa plamka- uwaga mamy dziurę w siatkówce!

„Ślepa plamka” to niesamowity eksperyment wizualny. To magiczna sztuczka, która na mnie (i na wielu innych osobach) zrobiła ogromne wrażenie.

Spójrz na poniższą grafikę:

Efekt ślepej plamki

Zamknij lewe oko, a prawym spójrz na krzyżyk. Następnie powoli zbliżaj się i oddalaj od ekranu. W którymś momencie stwierdzisz, że kropka zniknęła.

Widzisz, że kropka zniknęła? Niesamowite, co?

To jest moment, w którym w naszej gałce ocznej nie ma receptorów światła – można powiedzieć, że jest dziura. Tak naprawdę jest to martwe pole i pomimo tego, że jest czarna kropka, to my jej nie widzimy. Stąd też się wzięła nazwa efektu.

Zjawisko to bardzo dobrze obrazuje, jak my, jako ludzie, myślimy. Efekt „ślepej plamki” to tendencja do przeceniania swojego myślenia i uważania, że się jest bardziej obiektywnym niż inni. To zauważanie błędów i ocenianie innych, natomiast nie siebie. Mamy wrażenie, że jesteśmy od nich bardziej racjonalni.

Jeżeli uważamy, że jesteśmy bardziej racjonalni od innych, to tylko świadczy o tym, że ulegamy efektowi „ślepej plamki”. Każdy popełnia błąd, który polega na tym, że nie zauważamy tendencyjności w naszym sposobie myślenia. Sądzimy, że MY na pewno nie jesteśmy stronniczy, że tacy są inni.

Warto zdać sobie sprawę z tego, że nie myślimy obiektywnie, tylko subiektywnie – jesteśmy stronniczy, nasza pamięć jest zawodna, a percepcja subiektywna. Oceniając kandydata, nie potrafimy być obiektywni, w związku z czym wychodzimy z założenia, że „tak jest” i z pozycji, że wiemy lepiej.

Efekt debiutanta – Efekt pewności siebie

Szczególnie młodzi rekruterzy powinni zdawać sobie sprawę z „efektu debiutanta”. Jest to efekt Dunninga-Krugera, który nazywany jest również efektem nadmiernej pewności siebie. Pokazuje on, że w sytuacji, gdy nasza wiedza jest mniejsza od wiedzy innych lub w chwili, gdy mamy mniejsze poczucie własnej wartości, pokazujemy, że wszystko jest dla nas proste i łatwe. Udajemy, że wszystko wiemy i jesteśmy bardzo pewni siebie. Prawda jest taka, że dopiero później zaczynamy zdobywać wiedzę i rozumieć, że nie wszystkie rzeczy są łatwe i proste, a czasami trzeba bardziej zgłębić dany temat. W tym efekcie chodzi też o to, że przeszacowujemy własne zdolności.

Efekt Dunninga-Krugera – zjawisko psychologiczne polegające na tym, że osoby niewykwalifikowane w jakiejś dziedzinie mają tendencję do przeceniania własnych umiejętności, podczas gdy osoby wysoko wykwalifikowane mają tendencję do ich zaniżania [1].

Justin Kruger i David Dunning postawili hipotezę, że w przypadku zdolności, którą każdy może posiąść w większym lub mniejszym stopniu, osoby niekompetentne:

• nie dostrzegają swojego niskiego poziomu zdolności,
• nie potrafią prawidłowo ocenić poziomu zdolności u siebie,
• nie potrafią prawidłowo ocenić poziomu zdolności u innych,
• rozpoznają i uznają swój niski poziom zdolności dopiero po odpowiednim treningu danej umiejętności.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Efekt_Dunninga-Krugera

Ten artykuł ma „ostrzegać” przed poczuciem, że wiemy wszystko, że doskonale potrafimy oceniać innych. Jeżeli będziesz wychodzić z takiego założenia, będziesz w efekcie „ślepej plamki” lub w „efekcie debiutanta”. Twoja pewność siebie może Cię wtedy zgubić. Jako rekruter, musisz zdawać sobie sprawę z tego, jak funkcjonuje twój mózg, jakie są błędy poznawcze, jak twoja ocena może zostać zniekształcona oraz jak te wszystkie elementy wpływają na podejmowane przez ciebie decyzje. Musisz pamiętać, że nie jesteś w 100% obiektywny/obiektywna i racjonalnie myślący/myśląca.

Dzisiaj skupiłam się jedynie na dwóch efektach. Rekruterzy, aby uniknąć dokonywania subiektywnych ocen, powinni zdawać sobie sprawę z tego, że coś takiego jak błędy poznawcze istnieje. Powinni wiedzieć, jak sobie z tym radzić i jak ich unikać.  

O tym, jak funkcjonuje nasz mózg, jakie są kolejne błędy poznawcze oraz co może zniekształcać naszą ocenę, dowiesz się, czytając mój blog.

Ściskam Grubo 💙

Ewa